سود پرک ماده‌ای جامد و سفیدرنگ و به شکل پرک شده و یا گرانوله با دمای ذوب ۱۳۹۰ درجه سانتی‌گراد و چگالی ۲,۱۳ گرم بر سانتی متر مکعب می‌باشد. مشخصات و خواص فیزیکی و شیمیایی این ماده به صورت جامد سفید رنگ و بدون بو می‌باشد. نقطه ذوب این ماده 321 درجه سانتی گراد و نقطه جوش آن 385 درجه سانتی گراد است. سود کاستیک، به سهولت می‌تواند رطوبت هوا را جذب نماید و به همین دلیل، باید هنگام حمل و نقل، تحت پوشش‌های حفاظتی لازم قرار گیرد. سود سوزآور، در تماس با پوست، دارای اثر خورندگی است و برای جلوگیری از اثرات سوزانندگی آن هنگام استفاده باید این موضوع مورد توجه قرار گیرد.
سود سوز آور به رنگ سفید و بدون بو می‌باشد و به صورت پرک یا پولک و یا گرانوله عرضه می‌شود. این ماده شیمیایی در آب بسیار محلول است. حل شدن سود پرک در آب فرآیندی گرماده بوده و در اثر حل شدن آن در آب گرمای زیادی آزاد می‌شود. سدیم هیدروکسید در اتانول و متانول حلالیت کمتری دارد در حالی که در اتر و دیگر محلول‌های غیر قطبی حل نمی‌شود.
بسته بندی سود پرک
این محصول نهایی یکی از پرمصرف‌ترین مواد شیمیایی در کشور و دنیا (سود سوز آور ،کاستیک سودا) در کیسه های دو لایه و لمینت دار دو جداره از جنس پلی اتیلن و پلی پروپیلن با وزن خالص 25 کیلوگرم بسته بندی می شود. و در بسته بندی صادراتی توجه وافری به کیفیت و نوع بسته بندی اعمال می‌گردد.
بنا به سفارش خریداران، فروش این ماده در کیسه‌های 25 کیلوگرمی ۲ جداره، جامبوبگ و پالت یک تنی بسته بندی و ارائه می شود. همچنین بسته بندی در بشکه های 25 کیلوگرمی نیز امکان پذیر است.
سود جامد پرک به عنوان نوعی چربی گیر صنعتی قوی برای کارخانجات کشور محسوب می‌گردد. همچنین این ماده موجب انحلال پذیری چربی موجود در سطوح فلزی، کف و در هر سطحی می شود که در اصطلاح شیمیایی به آن «صابونی شدن» گفته می‌شود. اصطلاح شیمیایی عامیانه آن لوله بازکن نیز می‌باشد.
آبپوش‌های هیدروکسید سدیم شناخته شده‌اند و محلول قلیایی قوی در آب پدید می‌آورد، یعنی در آب به طور کامل به یون‌های تشکیل دهنده‌اش (+Na و -OH) تفکیک می‌شود و به عنوان یک باز قوی، یکی از مواد شیمیایی صنعتی بسیار مهم به شمار می‌رود.
تاریخچه سدیم هیدروکسید
سدیم هیدروکسید در ابتدا توسط سازندگان صابون تولید می‌شد. دستورالعملی از ساخت سدیم هیدروکسید توسط دانشمند مسلمان قرن ۱۳ میلادی "المختاره" در کتاب "فی فنون من السنه" یافت شده‌است که توسط "المظفر یوسف ابن عمر ابن علی ابن رسول" پادشاه یمن گردآوری شده‌است. شیمی‌دان و باستان‌شناس انگلیسی "هنری ارنست استپالتون (۱۸۷۸–۱۹۶۲)" شواهدی ارائه داده‌است که محمد زکریای رازی سدیم هیدروکسید را می‌شناخته‌است. این دستورالعمل شامل گذراندن پی در پی آب از درون مخلوطی از قلیا که خاکستر علف شور Saltwort بودو آهک خام بود که به این روش سدیم هیدروکسید بدست می‌آمد. صابون سازان اروپایی همین دستورالعمل را پیروی می‌کردند.
کاربرد سودپرک در صنایع
- سود پرک در صنایع فلزی و تولید شیشه، صنایع روی، آلومینیوم، گالوانیزه و آبکاری
- سود پرک در صنایع الکل سازی، آرایشی و بهداشتی و سایر صنایع وابسته
- سود پرک در خنثی سازی اسید، باطری سازی و حفاری چاه‌های نفت و سایر صنایع
- سود پرک در صنعت تولید مواد شوینده و ضدعفونی کننده
- سود پرک در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی
- سود پرک در ساخت رزین های اپوکسی
- سود پرک در صنعت تولید کارتن و کاغذ
- سود پرک در صنعت چرم و نساجی
فرآیند تولید سود پرک
بیش از ۹۵ درصد ظرفیت تولید کلر و تقریباً ۱۰۰ درصد ظرفیت تولید سدیم هیدروکسید (سود کاستیک یا سود پرک) بر اساس فرآیند هیدرولیز آب نمک می‌باشد. در این فرآیند محلول سدیم کلرید (آب نمک) به‌صورت الکترولیزی به کلر (کلر گازی) و محلول سدیم هیدروکسید و هیدروژن(هیدروژن گازی) تجزیه می‌شود. اگر به جای استفاده از آب نمک (محلول سدیم کلرید)، از محلول به‌عنوان ماده اولیه استفاده شود، محصول واکنش به‌جای سدیم، حاوی پتاسیم یا کلسیم خواهد بود. همچنین فرآیندهایی وجود دارد که هیدروژن کلرید مایع را به هیدروژن و کلر و یا سدیم کلرید ذوب شده را به کلر و سدیم فلزی تبدیل می‌کنند.
در تولید سود مایع با استفاده از محلول سدیم کلرید به عنوان ماده اولیه، به ازای تولید هر ۱۰۰۰ کیلوگرم کلر، حدود۱۱۲۶ کیلوگرم سدیم هیدروکسید و ۲۸ کیلوگرم هیدروژن تولید می شود. مقدار زیادی از هیدروژن تولیدشده در این فرایند برای تولید آمونیاک ، هیدروکلریک اسید و هیدروژنه کردن ترکیبات آلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
خطرات کار با سود پرک
سدیم هیدروکسید می تواند به راحتی با پروتئین ها و چربی ها در بافت های زنده ترکیب شود سوختگی های شیمیایی ایجاد کند و ممکن است در تماس با چشم باعث ایجاد کوری دائمی شود. بنابراین، هنگام استفاده از این ترکیب یا محلول‌های آن، همیشه باید از تجهیزات حفاظتی مانند دستکش‌های لاستیکی، لباس ایمنی و حفاظت چشم استفاده شود. در صورت تماس این ماده با پوست یا چشم ها محل را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه با آب فراوان شستشو دهید.
این ماده شیمیایی در صورت بلع می تواند باعث آسیب جدی شود و مری و رگ های خونی را می سوزاند و می تواند منجر به خونریزی منجر به مرگ شود. توجه داشته باشید که انحلال در آب سدیم هیدروکسید بسیار گرمازاست و گرمای حاصل می تواند باعث سوختگی یا آتش گرفتن مواد اشتعال زا شود.
استفاده از سود پرک در مصارف خانگی:
می‌توانید از این ماده شیمیایی در چندین مورد مانند تمیز کردن اجاق‌ها و فاضلاب‌ها در خانه استفاده نمایید. لطفا قبل از استفاده از این ماده در خانه اقدامات احتیاطی را رعایت کنید و نمونه‌هایی از مصارف خانگی سود پرک عبارتند از:
- برای تهیه محلول لوله‌بازکن: چهار قاشق غذاخوری سود پرک را در 1 لیتر آب جوش حل کرده و 2 لیتر آب سرد به آن اضافه کنید و در آبکش بریزید و بگذارید نیم ساعت بماند و سپس با آب جوش بشویید.
- برای تمیز کردن فر: 4 قاشق غذاخوری پر از سود پرک را در 1 لیتر آب داغ حل کرده و با استفاده از برس به سطوح فر برس بکشید و بگذارید 30 دقیقه خیس بخورد و سپس آبکشی کنید. سپس محل را با سرکه یا پاک کننده فر قبل از شستشوی مجدد بشویید. سود پرک نباید بیش از 30 ثانیه روی سطوح رنگ شده باقی بماند.
- برای از بین بردن لکه‌های ناشی از زنگ‌زدگی و تیرگی از روی سینک یا وان با جنس کروم یا فولاد ضد زنگ: با خمیری متشکل از تکه‌های سود پرک و آب سطح مورد نظر را بسابید، پس از 10 دقیقه آن را بشویید و سپس خشک کنید.
سود پرک